mərkəzləşdirilmiş gəlir

Gəlir — İstehsal olunan məhsulun, tikintinin və xidmətin satışından əldə olunan vəsaitlərə, məvacibə gəlir deyilir. == Növləri == Gəlir dedikdə dövlətin, təşkilatların və ya əhalinin aşağıdakı gəlirləri başa düşülür: Dövlət gəlirləri — vergilərin, rüsumların, ödənişlərin, xarici ticarət əməliyyatlarının, xarici kreditlərin, xarici yardımların yığılması yolu ilə dövlət tərəfindən əldə edilən və dövlət funksiyalarını həyata keçirmək üçün istifadə edilən gəlirlərdir. Təşkilatın gəlirləri — iştirakçıların töhfələri istisna olmaqla, bu təşkilatın kapitalının artmasına səbəb olan aktivlərin (pul vəsaitlərinin, digər əmlakın) alınması və (və ya) öhdəliklərin (əmlak sahibləri) ödənilməsi nəticəsində iqtisadi mənfəətin artmasıdır . Təşkilatın adi fəaliyyətindən əldə edilən gəlir mal və xidmətlərin satışından əldə edilən gəlirdir. Əhalinin gəlirləri — vətəndaşların, ailələrin və ev təsərrüfatlarının nağd pul formasında əldə etdikləri şəxsi gəlirləri. Bunlara aşağıdakılar daxildir: əmək haqqı, pensiya, təqaüd, müavinətlər, öz təsərrüfatlarında istehsal olunan məhsulların satışından əldə olunan gəlirlər, göstərilmiş xidmətlərə görə haqq şəklində nağd pul qəbzləri, qonorar, şəxsi əmlakın satışından, icarəyə verilməsindən əldə olunan gəlirlər.Qanuni və qeyri-qanuni gəlirlər də mövcuddur: qanuni gəlir — qanuni yolla əldə edilən gəlir; qeyri-qanuni gəlir — qanunsuz yolla əldə edilən gəlir. == Gəlirlərin ümumi anlayışı == Gəlir son dərəcə geniş tətbiqi olan bir termindir. Bu anlayış müxtəlif mənalarda istifadə olunur. Bu sözün ən ümumi mənası belədir — fəaliyyət nəticəsində vəsaitlərin, öhdəliklərin, maddi və qeyri-maddi dəyərlərin alınması. İqtisadiyyatda gəlirin ümumi təriflərindən biri aşağıdakılardır: Müəyyən bir müddət ərzində gəlir müəyyən bir insanın sərvətinin dəyərini dəyişmədən xərcləyə biləcəyi pul məbləğidir.

Gəlir effekti —- bir əmtəənin ucuzlaşması nəticəsində, real pul artır və bunun nəticəsində qalan pulun başqa bir əmtəəyə yönəldilməsidir.. İqtisadiyyatda gəlir effekti real gəlirin dəyişməsi nəticəsində istehlakın dəyişməsi kimi müəyyən edilə bilər. Bu gəlir dəyişikliyi iki mənbədən birindən yarana bilər: xarici mənbələrdən və ya pulun xərcləndiyi malın qiymətində azalma (və ya artım) ilə sərbəst buraxılan (və ya hopdurulmuş) gəlirdən. Mövcud gəlirdə əvvəlki dəyişikliyin təsiri bu məqalənin qalan hissəsində müzakirə olunan gəlir-istehlak əyrisi ilə təsvir edilir, qiymətin aşağı düşməsi ilə mövcud gəlirin azad edilməsinin təsiri isə onun müşayiətedici təsiri ilə birlikdə müzakirə edilir. Məsələn, əgər istehlakçı öz gəlirinin yarısını təkcə çörəyə xərcləyirsə, çörəyin qiymətinin əlli faiz ucuzlaşması onun istifadəsində olan pulu həmin məbləğdə xərcləyə biləcəyi qədər artıracaq, yəni eyni məbləğə daha çox çörək və ya başqa bir şey ala biləcək. İstehlakçının üstünlükləri, pul gəlirləri və qiymətləri istehlakçının optimallaşdırılması probleminin həllində mühüm rol oynayır (büdcə məhdudiyyəti şəraitində onların faydalılığını maksimuma çatdırmaq üçün müxtəlif malların nə qədər istehlak ediləcəyini seçmək). İstehlakçı davranışının müqayisəli statikası ekzogen və ya müstəqil dəyişənlərdəki dəyişikliklərin (xüsusilə istehlakçıların qiymətləri və pul gəlirləri) endogen və ya asılı dəyişənlərin (istehlakçının mallara tələbləri) seçilmiş qiymətlərinə təsirini araşdırır. İstehlakçının gəliri sabit saxlanılan qiymətlərlə artdıqda, istehlakçının seçdiyi optimal paket, onlar üçün mövcud olan mümkün dəst dəyişdikcə dəyişir. Gəlir-istehlak əyrisi gəlir artdıqca büdcə məhdudiyyətini kənara çıxararaq qiymətlər sabit saxlanılmaqla, müxtəlif büdcə məhdudiyyətləri xətləri ilə laqeydlik əyrilərinin toxunma nöqtələrinin məcmusudur. == İstehlakçı nəzəriyyəsi == Gəlir effekti alıcılıq qabiliyyətinin dəyişməsi ilə müşahidə olunan bir hadisədir.

Fiziki şəxslərin gəlir vergisi müəyyən şəxsin ümumi gəlirindən götürülür. Əsasən vergi ödəyən gəliri əldə etdikcə bu öhdəliyi yerinə yetirir. Vergi ilindən sonra isə kiçik dəyəşiklər baş verə bilər. Bu dəyişikliklər dövlətə ya verginin ödəyiciyinə köçürmələr, kim ki kifayət qədər pul ödəməyib; ya da artıq pulun verginin ödəyiciyinə qaytarılması ola bilər. Vergi sistemlər tez-tez vergi qoyula bilən ümumi gəliri azaltdıran güzəştlərə malikdilər. Bu bir gəlir mənbəsində itkiləri digər gəlir mənbəsində vergi güzəştlər ilə əvəz edə bilər. Misal üçün fond birjasında itkilər maaşlar üzrə vergilərin azaldılması ilə əvəz oluna bilər. == Azərbaycanda gəlir vergisi == Rezident və qeyri-rezident fiziki şəxslər gəlir vergisinin ödəyiciləridirlər. Rezident vergi ödəyicisinin gəliri onun Azərbaycan Respublikasında və Azərbaycan Respublikasının hüdudlarından kənarda əldə etdiyi gəlirdən ibarətdir. Qeyri-rezident vergi ödəyicisinin gəliri onun Azərbaycan Respublikası mənbələrindən əldə etdiyi gəlirlərdən ibarətdir.

Əsas gəlir, bəzən qeyd-şərtsiz əsas gəlir, təməl gəlir, və ya universal əsas gəlir kimi qeyd olunur — bir vasitə testi və ya iş tələbi olmadan əhalinin müəyyən hissəsinin bütün vətəndaşlarına çatdırılan dövri bir ödəmə üçün hökumət dövlət proqramı.Əsas gəlir milli, regional və ya yerli formada həyata keçirilə bilər.

Real gəlir — fərdlərin və ya dövlətlərin inflyasiya əsasında düzəlişlər edildikdən sonra əldə alınan gəlirləri. Bu, nominal gəlirin qiymət səviyyəsinə bölünməsi ilə hesablanır. Real gəlir və real ÜDM kimi real dəyişənlər fiziki vahidlərlə, nominal gəlir və nominal ÜDM kimi nominal dəyişənlər isə pul vahidləri ilə ölçülür. Buna görə real gəlir rifahın daha faydalı göstəricisidir, çünki o, gəlirlə alına biləcək əmtəə və xidmətlərin miqdarını ölçür.

Ümumi milli gəlir və ya ümumi milli məhsul (ing. gross national income (GNI), gross national product (GNP)) — iqtisadi əlaqələr nəticəsində yaranan (verilən və alınan) ilkin gəlirlərin saldosu nəzərə alınmaqla, rezident-vahidlər tərəfindən əldə edilən ilkin gəlirlərin cəmidir. Ümumi milli gəlir ÜDM-dən, başqa ölkələrə verilmiş və ya başqa ölkələrdən alınmış ilkin gəlirlər nəzərə alınmaqla hesablanır (əvvəllər ümumi milli gəlir ümumi milli məhsul adlanırdı). == ÜDM və ÜMG müqayisəsi == G N I = G D P + Money flowing from foreign countries − Money flowing to foreign countries {\displaystyle \mathrm {GNI} =\mathrm {GDP} +{\text{Money flowing from foreign countries}}-{\text{Money flowing to foreign countries}}} GNI — ÜMG GDP — ÜDM Money flowing from foreign countries — Xarici ölkələrdən pul axını Money flowing to foreign countries — Xarici ölkələrə pul axını == Nominal Ümumi milli gəlir (Atlas Metodu) == Nominal, Atlas metodu — cari milyonlarla ABŞ dolları ilə (ilk 15) == Ümumi milli gəlir AQP Atlas metodu == AQP – milyonlarla beynəlxalq dollar (top 15) == Ümumi milli məhsul == Ümumi Milli Məhsul (ÜMM), ölkə vətəndaşlarının təmin etdiyi əməyin və əmlakın bir ildə istehsal etdiyi bütün mal və xidmətlərin bazar dəyəridir. Ümumi daxili məhsuldan (ÜDM), istehsalın coğrafi mövqeyinə əsasən istehsalın müəyyənləşdirilməsindən fərqli olaraq, ÜDM, əmlakın yerləşdiyi əraziyə görə paylanmış istehsalı göstərir. Əslində, gəliri mülk və yaşayış yerinə görə hesablayır, buna görə də adı daha az anlaşılmaz ümumi milli gəlirdir. ÜMG, ÜDM-yə və rezidentlərin xarici investisiyalardan qazandıqları bütün gəlirlərə, xarici rezidentlər tərəfindən daxili iqtisadiyyatda qazandıqları gəlirlərə bərabər olan bir iqtisadi statistikadır. GSMH texniki sənət səviyyəsinin keyfiyyətcə yaxşılaşması (məsələn, kompüterdə işləmə sürətinin artması) ilə malların kəmiyyət artımı (məsələn, istehsal olunan kompüterlərin sayı) arasında fərq qoymur və hər ikisini “iqtisadi artım” ın formaları kimi qəbul edir. Bir ölkənin kapitalı və ya işçi qüvvəsi sərhədlərindən kənarda istifadə edildikdə və ya xarici bir firma öz ərazisində fəaliyyət göstərdikdə, ÜDM və ÜDM ümumi məhsulun fərqli göstəricilərini verə bilər. Məsələn, 2009-cu ildə ABŞ ÜMG 14.119 trilyon dollar, ÜMM isə 14.265 trilyon dollar olaraq qiymətləndirdi .

Daxili gəlir dərəcəsi (daxili gəlir rentabelliyi, daxili gəlir nisbəti ing. internal rate of return, IRR) — gələcək pul vəsaitlərinin cari dəyərini və ilkin investisiyanın dəyərini bərabərləşdirən faiz dərəcəsi, xalis cari dəyər (NPV) 0-dır. NPV bu günə diskont edilmiş pul vəsaitlərinin hərəkəti əsasında hesablanır. == Tərifi == Kanadalı professor Entoni Atkinsona görə, daxili gəlir dərəcəsi investisiyadan gözlənilən faktiki gəlir dərəcəsinin dəyəridir. CF ödəniş axını üçün, burada C F t {\displaystyle CF_{t}} t {\displaystyle t} ildən sonrakı ödənişdir ( t = 1 , . . . , N {\displaystyle t=1,...,N} ) və I C = − C F 0 {\displaystyle IC=-CF_{0}} məbləğində ilkin investisiya, daxili gəlir dərəcəsi I R R {\displaystyle IRR} ifadəsindən hesablanır: N P V = − I C + ∑ t = 1 N C F t ( 1 + I R R ) t = 0 {\displaystyle NPV=-IC+\sum _{t=1}^{N}{\frac {CF_{t}}{(1+IRR)^{t}}}=0} və ya I C = ∑ t = 1 N C F t ( 1 + I R R ) t {\displaystyle IC=\sum _{t=1}^{N}{\frac {CF_{t}}{(1+IRR)^{t}}}} Elektron cədvəllərdə maliyyə funksiyalarına daxili gəlir dərəcəsini hesablamaq funksiyası daxildir. OpenOffice.org Calc daxili gəlir dərəcəsini hesablamaq üçün IRR funksiyasından istifadə edir. Microsoft Excel və ya OpenOffice.org Calc-də Məqsəd Axtarış seçimindən istifadə edərək IRR-ni təyin etmək mümkündür.

1930-cu illərdə "Savadsızlığı ləğv etmək haqqında qərar"dan sonra iri yaşayış məntəqələrində ilk "Qiraət komaları" yaradılmışdır.Bu qiraət komaları o dövrdə" Xalq Maarif Komissarlığı" na tabe idi.Yaşlıların dediyinə görə belə komalardan biri iri yaşayış məntəqəsi olduğu üçün Yuxarı Cülyan kəndində yaradılmışdır. Kitabxanalar rəsmi olaraq İsmayıllıda,Lahıcda, Basqalda, Quşencədə, Qalacıq və Diyallıda 1947-ci ilin yanvar ayında yaradılmışdır . İlk kitabxana binası da 1947-ci ildə XMK-ı Süleyman Rəhimovun sərəncamı ilə indiki Mədəniyyət sarayının yerində tikilmişdir. 1947-ci ildə İsmayıllıda ilk kitabxananın təşkilatçısı Bəsirə İsrayılova olmuşdur. İsmayıllıda kitabxana ilk dəfə 1948-ci ildə rayon mərkəzində yaradılıb. Açılışında xalq şairləri Süleyman Rüstəm və Səməd Vurğun iştirak edib. İsmayıllıda Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sistemi 1981-ci ilin yanvar ayından təşkil olunmağa başlamışdır. 1984-cü ildən başlayaraq müxtəlif illərdə İlham Rəhimov,Lətifə Mirzəyeva,Vaqif Ağayev,Həmid Hacıyev , Ələddin Ələkbərov MKS-nin direktoru işləmişdir. Hal- hazırda MKS-nin direktoru Könül Baxışovadır. Şöbələr Mərkəzi kitabxanada 6 şöbə fəaliyyət göstərir: 1. Xidmət şöbəsi 2. Metodika şöbəsi 3. Kitabişləmə və komplektləşdirmə şöbəsi 4. Kitabxana-biblioqrafiya proseslərinin avtomatlaşdırılması şöbəsi 5. İnformasiya – Resurs şöbəsi 6. Uşaq şöbəsi 1981-ci ildən MKS kimi formalaşıb.

Bahar gəlir qısametrajlı sənədli televiziya filmi rejissor Arif Babayev tərəfindən 1965-ci ildə çəkilmişdir. Azərbaycan Televiziyasında istehsal edilmişdir. 1965-ci ilin baharı haqqında lirik filmdir. == Məzmun == 1965-ci ilin baharı haqqında lirik filmdir.

== Məzmun == Filmdə ölkəmizin balaca vətəndaşlarına göstərilən qayğıdan, dünyaya gəldiyi ilk gündən diqqət və məhəbətlə əhatə olunmalarından, Azərbaycan Respublikasının əməkdar həkimi, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı, Krupskaya adına doğum evinin baş həkimi Şamama Ələsgərovadan söhbət açılır. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Rejissor: Xamiz Muradov Ssenari müəllifi: Rəfiqə Hüseynova Səs operatoru: Şamil Kərimov == Mənbə == Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 377.

== Kitabın mövzusu == Yazıçı-jurnalist Ənvər Çingizoğlunun “Sultanlıq soydan gəlir” adlı yeni kitabı işıq üzü görüb. Kitab tariximizdə, o cümlədən Qarabağ və Zəngəzur bölgələrinin tarixində özünəməxsus yeri olan Sultan bəy və Sultanovların həyatından bəhs edir. Nəşrin elmi redaktoru tarix elmləri doktoru Qasım Hacıyev, redaktoru Fəxrəddin Şahsuvarov, məsləhətçisi Əməkdar mühəndis (Sultan bəyin nəvəsi) Elburus Muradovdur. Kitabda Sultanovlar səcərəsindən söz açılır, Zəngəzur qəzasının tarixindən, İran, Türkiyədən bu yerlərə ermənilərin kütləvi şəkildə köçürülməsindən, Sultan bəy və Sultanovların erməni tör-töküntülərinə qarşı apardığı mübarizədən bəhs edilir. Nəşrdə “Təzkirət əl-mülük” (1725), Mirzə Adıgözəl bəy tərəfindən (1845) qələmə alınan “Qarabağnamə”, “Gəncə-Qarabağ əyalətinin icmal dəftəri” və digər mənbələrdən istifadə olunub. Nəticə olaraq Sultan bəyin əsli və kökü olan Qaraçorlu elinin tam mənzərəsi yaradılıb.

Türklər gəlir: Ədalətin qılıncı (türk. Türkler Geliyor: Adaletin Kılıcı) — ssenaristi və prodüseri Mehmed Bozdağ, rejissoru isə Kamil Aydın olan Bozdağ Film imzalı tarixi türk filmi. Film, XV əsrdə (1450-ci illərdə) Fateh Sultan Mehmetin Lazar Brankoviçin zülmünə son qoymaq üçün göndərdiyi Axıncıların əhvalatını anladır.

Binəqədi rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sistemi — Bakı şəhər Mədəniyyət və Turizm Baş İdarəsinin tabeliyində fəaliyyət göstərən Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sistemlərindən biri. Binəqədi rayon MKS-nin direktoru: Rəna Fikrət qızı Biləndərli Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 6 oktyabr 2008-ci il tarixli 3072 saylı "Azərbaycan Respublikasında kitabxana-informasiya sahəsinin 2008–2013-cü illərdə inkişafı üzrə Dövlət Proqramı" haqqında Sərəncamının Tədbirlər Planının 2.1.5 bəndinə uyğun olaraq 2011-ci ildə yaradılıb. Binəqədi rayonunda yerləşən 8 kitabxana (V. Q. Korolenko ad. Mərkəzi Şəhər Gənclər Kitabxanası, 8-ci mkr. kütləvi kitabxanası, Ş. Qurbanov ad. kütləvi kitabxana, Biləcəri qəsəbə kütləvi kitabxanası, Hüseyn Cavid ad. kütləvi kitabxana, Xoca-Həsən qəsəbə kütləvi kitabxanası, Binəqədi qəsəbə uşaq kitabxanası və Süleyman Rüstəm ad. kütləvi kitabxana) bazasında Binəqədi rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sistemi (MKS) yaradılıb. Hal-hzırda MKS-də 7 kitabxana fəaliyyət göstərir. Binəqədi rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sisteminin (MKS) tərkibində 6 şöbə — Oxuculara xidmət şöbəsi, Uşaq şöbəsi, İnformasiya resurs şöbəsi, Komplektləşdirmə və kitabişləmə şöbəsi, Metodika və biblioqrafiya şöbəsi, Kitabxana-biblioqrafiya proseslərinin avtomatlaşdırılması şöbəsi fəaliyyət göstərir.

Nərimanov rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sistemi — Bakı şəhər Mədəniyyət və Turizm Baş İdarəsinin tabeliyində fəaliyyət göstərən Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sistemlərindən biridir. Nərimanov rayon MKS-nin direktoru: T.S.İndeykina Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 6 oktyabr 2008-ci il tarixli 3072 saylı "Azərbaycan Respublikasında kitabxana-informasiya sahəsinin 2008–2013-cü illərdə inkişafı üzrə Dövlət Proqramı" haqqında Sərəncamının Tədbirlər Planının 2.1.5 bəndinə uyğun olaraq 2011-ci ildə yaradılıb. Nərimanov rayonunda yerləşən 4 kitabxana (A.Şaiq adına uşaq kitabxanası, A.P.Çexov adına kütləvi kitabxana, T.Şahbazi adına kütləvi kitabxana və A.Qaydar adına uşaq kitabxanası) bazasında Nərimanov rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sistemi (MKS) yaradılıb. Hal-hazırda MKS-də 3 kitabxana fəaliyyət göstərir. Nərimanov rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sisteminin (MKS) Mərkəzi kitabxanasının tərkibində 6 şöbə — Oxuculara xidmət şöbəsi, Uşaq şöbəsi, İnformasiya resurs şöbəsi, Komplektləşdirmə və kitabişləmə şöbəsi, Metodika və biblioqrafiya şöbəsi, Kitabxana-biblioqrafiya proseslərinin avtomatlaşdırılması şöbəsi fəaliyyət göstərir. Rəhbərlik Mərkəzi Kitabxana tərəfindən aparılır. == Tarixi və Struktur == ==== Mərkəzi kitabxana ==== Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 06 oktyabr 2008-ci il tarixli 3072 saylı "Azərbaycan Respublikasında kitabxana-informasiya sahəsinin 2008–2013-cü illərdə inkişafı üzrə Dövlət Proqramı"haqqında Sərəncamının Tədbirlər planının 2.1.5. bəndinə uyğun olaraq Bakı Şəhər İcra Hakimiyyəti Başçısının 2011-ci il 24 yanvar tarixli 40 nömrəli sərəncamının icrasını təmin etmək məqsədi ilə verilən Bakı Şəhər Mədəniyyət və Turizm İdarəsinin "Mərkəzləşdirilmiş kitabxana sisteminin yaradılması haqqında"27 yanvar 2011-ci il tarixli 4 saylı əmrinə əsasən, Nərimanov rayon A.Şaiq adına uşaq kitabxanası, Nərimanov rayon Mərkəzi Kitabxana adlandırılmışdır. ==== 1 saylı kitabxana-filial ==== 1956-cı ildə Nərimanov rayonunda "Montin"adına kütləvi kitabxana yaradılmışdır. 1960-cı ildən Nərimanov rayonu, Məmmədzadə küçəsi 11 ünvanına köçürülmüşdür və həmin vaxtdan adı dəyişdirilib A.P.Çexov adına kütləvi kitabxana olmuşdur.

Qax rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sisteminin vəzifəsi rayon əhalisinə kitabxana xidməti göstərmək, müxtəlif tədbirlərlə insanları kitabxanalara cəlb etmək, kitab oxumağı sevdirməkdir. == Qaxda kitabxananın tarixi == Azərbaycanda kitabxana işinin tarixi çox qədimdir. Qax rayonunda ilk kitabxana arxiv sənədlərinə əsaslanaraq 1906-cı ildə “Qiraət koması” şəklində Qaxın İçəri Bazar adlanan ərazisində o dövrün maarifçi ziyalılarından olan, Tiflisdəki “Zaqafqaziya” qəzetinin Azərbaycan bölməsinin müdiri Həmzət bəy Qəbulov Şirvanskinin evində fəaliyyət göstərmişdir. H. Qəbulov Şirvanski o dövrün mütərəqqi insanlarını da bu işə cəlb etmiş, onlara öz hesablarına kitabxanaya kitab almalarını təvəqqe etmişdi. Tarixi mənbələr və araşdırmalar göstərir ki, 1906- cı ildən bu günə qədərki dövrdə ziyalılarımızın səyi ilə yaradılan mədəni-maarif ocağı olan kitabxan ləğv olunmamış, inkişaf etdirilərək bu günkü səviyyəyə çatdırılmışdır. Qaxda kitabxanalar 1920-ci ildən 1945-ci ilədək Xalq Maarif şöbəsinin nəzdində fəaliyyət göstərmişdir. 1945-ci ildə rayonlarda Mədəniyyət şöbələri təşkil edilərkən bütün mədəni-maarif müəssisələri, o cümlədən kitabxanalar mədəniyyət şöbəsinin nəzdinə keçmişdir. 1979-cu ildən rayonumuzda kitabxanalar Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sistemi şəklində fəaliyyət göstərməyə başladı. 1979-cu ildən Mərkəzi kitabxana görkəmli Azərbaycan dramaturqu, şairi və nasiri Cəfər Cabbarlının adını daşıyır. 2017-ci il yanvar ayı tarixindən Azərbaycan Respublikası Prezidentinin “Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin strukturunun təkmilləşdirilməsi haqqında” 29 mart 2016-cı il tarixli sərəncamına uyğun olaraq Qax rayon MKS-i Şəki Regional Mədəniyyət İdarəsinin tərkibində fəaliyyətini davam etdirir.

Xocalı rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sistemi — Xocalı şəhər Mərkəzi kitabxanası 1969-cu ildə yaradılmışdır. == Haqqında == Ermənistanın Azərbaycana qarşı işğalçılıq müharibəsi nəticəsində Xocalı rayon MKS-in zəngin kitab fondu məhv edilmişdir. 2012-ci ildən Goranboy rayonunun Aşağı Ağcakənd qəsəbəsində fəaliyyət göstərir. Xocalı rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sisteminə 1 Mərkəzi Kitabxana və 14 kənd kitabxana filialı daxildir. Bu filiallar Gəncə şəhərində, Bərdə, Şəki və Goranboy rayonlarında yerləşir. Hazırda MKS-in kitab fondu 50 min nüsxəyə yaxın, oxucuların sayı isə 1969 nəfərdir. Kosalar kəndindəki 2 kitabxana Yaloba kənd Mədəniyyət evində, Kərkicahan qəsəbə kitabxanası Kərkicahan qəsəbə klubunda, Cəmilli kənd kitabxanası Cəmilli İcra nümayəndəliyində, Meşəli kitabxanası Meşəli qəsəbəsindəki kitabxana binasında yerləşir. Digər kitabxanalar isə şəxsi evlərdə fəaliyyət göstərirlər. Yeni salınmış qəsəbələrdə 3 kitabxana fəaliyyət göstərir. (Aşağı Ağcakənd, Börü və Meşəli).

1930-cu illərdə "Savadsızlığı ləğv etmək haqqında qərar"dan sonra iri yaşayış məntəqələrində ilk "Qiraət komaları" yaradılmışdır.Bu qiraət komaları o dövrdə" Xalq Maarif Komissarlığı" na tabe idi.Yaşlıların dediyinə görə belə komalardan biri iri yaşayış məntəqəsi olduğu üçün Yuxarı Cülyan kəndində yaradılmışdır. Kitabxanalar rəsmi olaraq İsmayıllıda,Lahıcda, Basqalda, Quşencədə, Qalacıq və Diyallıda 1947-ci ilin yanvar ayında yaradılmışdır . İlk kitabxana binası da 1947-ci ildə XMK-ı Süleyman Rəhimovun sərəncamı ilə indiki Mədəniyyət sarayının yerində tikilmişdir. 1947-ci ildə İsmayıllıda ilk kitabxananın təşkilatçısı Bəsirə İsrayılova olmuşdur. İsmayıllıda kitabxana ilk dəfə 1948-ci ildə rayon mərkəzində yaradılıb. Açılışında xalq şairləri Süleyman Rüstəm və Səməd Vurğun iştirak edib. İsmayıllıda Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sistemi 1981-ci ilin yanvar ayından təşkil olunmağa başlamışdır. 1984-cü ildən başlayaraq müxtəlif illərdə İlham Rəhimov,Lətifə Mirzəyeva,Vaqif Ağayev,Həmid Hacıyev , Ələddin Ələkbərov MKS-nin direktoru işləmişdir. Hal- hazırda MKS-nin direktoru Könül Baxışovadır. Şöbələr Mərkəzi kitabxanada 6 şöbə fəaliyyət göstərir: 1. Xidmət şöbəsi 2. Metodika şöbəsi 3. Kitabişləmə və komplektləşdirmə şöbəsi 4. Kitabxana-biblioqrafiya proseslərinin avtomatlaşdırılması şöbəsi 5. İnformasiya – Resurs şöbəsi 6. Uşaq şöbəsi 1981-ci ildən MKS kimi formalaşıb.

Şuşa Şəhər Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sistemi — Şuşada ilk şəhər kitabxanası 1897-ci ilin fevralında yaradılmışdır. Təməli Mir Möhsün Nəvvab tərəfindən qoyulan bu kitabxana-qiraətxananın çoxlu sayda ziyalı üzvləri olmuşdur. M. M. Nəvvab özünün daş mətbəəsində Şuşa şairlərinin şeirlərini çap etdirmişdir. Kitabxananın yaradılmasında şairə Xurşidbanu Natəvanın oğlu Mehdiqulu xanın, həkim Kərim Bəy Mehmandarovun böyük xidmətləri olmuşdur Sovet hakimiyyəti dövründə M. M. Nəvvabın yaratdığı kitabxananı Miriş ağa işlətmişdir. Daha sonralar Şuşa şəhərində daha 2 kitabxana: şəhər və uşaq kitabxanaları fəaliyyət göstərmişdir. == Haqqında == 1977-ci ilin may ayında Şuşa şəhər kitabxanasının fəaliyyəti genişləndirilərək Şuşa rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sistemi (MKS) yaradılmışdır. Yaradılan zaman MKS 1 Mərkəzi Kitabxananı, 1 şəhər kitabxanasını, 17 kənd kitabxana filialını əhatə etmişdir. Sonralar əhali sayının artması, oxucu tələbatının çoxalması şəhərdə yeni şəhər, uşaq və gənclər filiallarının açılmasına şərait yaratmışdır. Rayon MKS-nin tərkibində 32 kitabxana binası mövcud olmuşdur. 1991-ci ilin məlumatına görə rayon MKS-də işçilərin sayı 103 nəfər, kitabxana fondunun ümumi həcmi 200 min nüsxə, oxucularının ümumi sayı 10 min nəfər təşkil etmişdir.

Şuşa Şəhər Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sistemi — Şuşada ilk şəhər kitabxanası 1897-ci ilin fevralında yaradılmışdır. Təməli Mir Möhsün Nəvvab tərəfindən qoyulan bu kitabxana-qiraətxananın çoxlu sayda ziyalı üzvləri olmuşdur. M. M. Nəvvab özünün daş mətbəəsində Şuşa şairlərinin şeirlərini çap etdirmişdir. Kitabxananın yaradılmasında şairə Xurşidbanu Natəvanın oğlu Mehdiqulu xanın, həkim Kərim Bəy Mehmandarovun böyük xidmətləri olmuşdur Sovet hakimiyyəti dövründə M. M. Nəvvabın yaratdığı kitabxananı Miriş ağa işlətmişdir. Daha sonralar Şuşa şəhərində daha 2 kitabxana: şəhər və uşaq kitabxanaları fəaliyyət göstərmişdir. == Haqqında == 1977-ci ilin may ayında Şuşa şəhər kitabxanasının fəaliyyəti genişləndirilərək Şuşa rayon Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana Sistemi (MKS) yaradılmışdır. Yaradılan zaman MKS 1 Mərkəzi Kitabxananı, 1 şəhər kitabxanasını, 17 kənd kitabxana filialını əhatə etmişdir. Sonralar əhali sayının artması, oxucu tələbatının çoxalması şəhərdə yeni şəhər, uşaq və gənclər filiallarının açılmasına şərait yaratmışdır. Rayon MKS-nin tərkibində 32 kitabxana binası mövcud olmuşdur. 1991-ci ilin məlumatına görə rayon MKS-də işçilərin sayı 103 nəfər, kitabxana fondunun ümumi həcmi 200 min nüsxə, oxucularının ümumi sayı 10 min nəfər təşkil etmişdir.

== Məzmun == Filmdə ölkəmizin balaca vətəndaşlarına göstərilən qayğıdan, dünyaya gəldiyi ilk gündən diqqət və məhəbətlə əhatə olunmalarından, Azərbaycan Respublikasının əməkdar həkimi, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı, Krupskaya adına doğum evinin baş həkimi Şamama Ələsgərovadan söhbət açılır. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Rejissor: Xamiz Muradov Ssenari müəllifi: Rəfiqə Hüseynova Səs operatoru: Şamil Kərimov == Mənbə == Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 377.

Güllü gəlir Güllü (türk. Güllü Geliyor Güllü) — 1973-cü ildə istehsal olunmuş türk filmi. Film komediya-məhəbbət janrındadır. Ssenari müəllifi Ərdoğan Tünaş, rejissoru Atif Yılmazdır. Baş rollarda Ədiz Hun və Türkan Şoray iştirak etmişdir. Kamal Sunal ilk dəfə xarici səsləndirmə ilə iştirak etdiyi filmdir. == Mövzu == Qan davası intiqamını almaq üçün İstanbula gələn Güllü (Türkan Şoray) və düşməni Taka Nuri (Ədiz Hun) haqqındadır. Güllü Qaradənizli bir qızdır, Taka Nuri isə eyni kənddə böyümüş varlı bir gəncdir. Nuriyə sünnət mərasimi vaxtı bir silah hədiyyə edilir. Silahdan təsadüfən açılan güllə Güllünün qohumunu öldürür və bununla da qan davası başlayır.

Haşımovun dörd mərtəbəli gəlir evi — Əziz Əliyev küçəsi, 11 ünvanında yerləşən və azərbaycanlı milyonçu Hacı Baba Haşımovun dörd mərtəbəli gəlir evi. == Haqqında == Hacı Baba Haşımovun dörd mərtəbəli gəlir evi 1908-ci ildə tikilib. Fasadı roman memarlığının üslub prinsipləri və sakit modernin böyük əlaməti üzərində inşa edilib. Fasad yarımdairəvi tağlarla tamamlanan şaquli detallarla ayrılıb. Bütöv bloklardan olan daşdan düzəldilmiş kronşteynlərin modernist formaları ilə roman motivləri gözəl uyğunlaşdırılıb. Modern üslubunda eyvanların metal məhəccərlərinin nəfisliyi və qabarıq detalların formalarının ciddiliyi geniş profilli eklektikanı təcəssüm etdirir.

== Məzmun == İnsan meşədə görünən kimi, bütün heyvanlar qorxularından əl-ayağa düşürlər. Onlara elə gəlir ki, insan bu dəqiqə meşəni də, heyvanları da məhv edəcək. Amma hər şey onların düşündüklərinin əksinə olur. İnsan nəinki meşədəki ağaclara və heyvanlara qayğı ilə yanaşır, hətta, onları yanğın təhlükəsindən xilas edir. Bunu görən heyvanlar sakitləşirlər. Meşədə həyat öz əvvəlki məcrasına düşür. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Ssenari müəllifi: Sabir Rüstəmxanlı Rejissor: Hafiz Əkbərov Quruluşçu rəssam: Elçin Axundov Operator: Ramiz Ağayev Bəstəkar: Xəyyam Mirzəzadə Səs operatoru: Akif Nuriyev Cizgi rəssamı: Bəhmən Əliyev, Rauf Dadaşov, Vaqif Məmmədov, Arifə Hatəmi, Yuri Meşşeryakov, Vahid Talıbov, Gülşən Quliyeva, Solmaz Hüseynova Rejissor assistenti: Sima Qurbanova, E.Əliyev Rəssam assistenti: T.Hüseynov Operator assistenti: Ziya Xəqani Montaj edən: Lidiya Vyalsova Redaktor: D.Tahirova Filmin direktoru: E.Şirinov Fazaçı-rəssam: Hüseyn Cavid İsmayılov, Firəngiz Quliyeva == Mənbə == Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm".

== Məzmun == Filmdə əməyə yeni münasibət öz əksini tapmışdır.

Türklər gəlir: Ədalətin qılıncı (türk. Türkler Geliyor: Adaletin Kılıcı) — ssenaristi və prodüseri Mehmed Bozdağ, rejissoru isə Kamil Aydın olan Bozdağ Film imzalı tarixi türk filmi. Film, XV əsrdə (1450-ci illərdə) Fateh Sultan Mehmetin Lazar Brankoviçin zülmünə son qoymaq üçün göndərdiyi Axıncıların əhvalatını anladır.